Żuraw - Grus grus
U osobników stojących widoczny jest czarno-szary pióropusz ogona utworzony z wewnętrznych długich piór skrzydła, a nie z piór ogona.
Status występowania w Polsce
Nieliczny lub bardzo nieliczny ptak lęgowy niżu; lokalnie średnio liczny. Licznie przelotny i wyjątkowo zimujący.
Szacowana liczebność gatunku w Polsce: 10 000-12 000 par
Siedlisko
W czasie lęgów żurawie korzystają z wszelkich mokradeł, które nadają się do budowy gniazda. Preferują oczka wodne, zabagnienia i jeziora w otoczeniu lasów podmokłych (olsy, łęgi) oraz wśród suchych borów. Znaczna część par gniazduje na oczkach śródpolnych, a także w dolinach rzecznych, np. starorzecza, zabagnienia i okresowe zalewiska. W rejonach z niewielką liczbą zbiorników naturalnych większe znaczenie mają zbiorniki sztuczne, np. stawy, glinianki, torfianki, rowy i kanały. Gniazdo zakładane może być na kępach olszy, w płatach szuwarów budowanych przez trzcin´ i/lub pałkę oraz w łanach turzycy, oczeretu, sitowia, manny, w zaroślach wierzby, a na torfowisku na mszystym kożuchu. Kluczowym czynnikiem w czasie lęgów jest stałe utrzymywanie poziomu wody (20–40 cm) wokół miejsca gniazdowego.
Zagrożenia
- osuszanie wszelkich mokradeł, ograniczające atrakcyjność obszarów lęgowych;
- nadmierna chemizacja w rolnictwie;
- drapieżnictwo ze strony dzika (niszczenie gniazd).
Zabiegi ochronne
- chronić śródleśne i przyleśne zbiorniki oraz cieki wodne przed osuszeniem;
- zaprzestać osuszania śródpolnych zbiorników wodnych;
- poważnie ograniczyć plany zabudowy hydrotechnicznej dolin rzecznych;
- objąć ochroną miejsca pierzenia się nielęgowych żurawi;
- objąć ochroną zlotowiska, na których ptaki gromadzą się w okresie polęgowym i w okresach wędrówek.
Status ochronny
Ochrona gatunkowa w Polsce: gatunek objęty ochroną ścisłą, wymagający ochrony czynnej
Status zagrożenia w Europie: V gatunek narażony na wyginięcie
BirdLife International: SPEC 3
Dyrektywa Ptasia: załącznik I
Konwencja Berneńska: załącznik II
Konwencja Bońska: załącznik II